Οι λειτουργίες της γλώσσας:
- αναφορική ή δηλωτική, όταν η επικοινωνία αφορά βασικά το πλαίσιο αναφοράς (μετάδοση πληροφοριών).
- συγκινησιακή, όταν αποκαλύπτεται άμεσα η διάθεση του πομπού σχετικά με όσα λέει, άρα το κέντρο βάρους της επικοινωνίας είναι ο πομπός.
- βουλητική, οπότε η επικοινωνία αποσκοπεί στο δέκτη, για να επιδράσει σε αυτόν με επίκληση, παράκληση, ικεσία, προσταγή κτλ. Η καθαρότερη γραμματική έκφραση της λειτουργίας αυτής βρίσκεται στην προστακτική, στην κλητική αλλά και στην υποτακτική (η απόχρωση στην έκφραση της λειτουργίας, αν δηλαδή εκφράζει προσταγή ή ικεσία κ.ο.κ. καθορίζεται από τη σχέση πομπού και δέκτη στη συγκεκριμένη περίσταση).
- φατική, εφόσον η επικοινωνία ελέγχει αν το κανάλι λειτουργεί, ελέγχει δηλαδή τη συμμετοχή του συνομιλητή, επιβεβαιώνει τη συνεχή προσοχή του κ.ο.κ. Η φατική λειτουργία έχει ως στόχο να εγκαταστήσει και να διατηρήσει"ανοιχτή" την επαφή ανάμεσα στον πομπό και στον δέκτη, αλλά και να δείξει ότι αυτή τελείωσε. Τέτοιο ρόλο παίζουν τα εμπρός/λέγετε/ναι της τηλεφωνικής συνομιλίας, τα λοιπόν;, χμ, τι νέα; της καθημερινής λεκτικής διεπίδρασης κλπ., τα οποία κατ' ουσίαν δεν προσφέρουν πληροφορία αλλά προωθούν την επαφή ανάμεσα στους συμμετέχοντες σε μια επικοινωνιακή περίσταση. .
- μεταγλωσσική, όταν ελέγχεται ο ίδιος ο κώδικας, δηλαδή η γλώσσα, όχι μόνο σε επίπεδο επιστημονικού λόγου αλλά και σε επίπεδο καθημερινής επικοινωνίας.
- ποιητική, όταν η εστίαση γίνεται στο μήνυμα και στη μορφή του χάριν του ίδιου του μηνύματος.
- Μπορούμε να πούμε ότι, γενικά, έχουμε το α' ρηματικό πρόσωπο για τον πομπό, άρα για τη συγκινησιακή λειτουργία, το β' πρόσωπο για το δέκτη, άρα για τη βουλητική λειτουργία, το γ' πρόσωπο για αυτό που γίνεται λόγος, άρα για την αναφορική λειτουργία της γλώσσας.
- Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι σε κάθε περίσταση επικοινωνίας δεν υπάρχει μία μόνο "καθαρή" λειτουργία της γλώσσας. υπάρχει συχνά μείξη λειτουργιών. Βέβαια, μία λειτουργία είναι εντονότερη, κυρίαρχη σε κάθε περίσταση.
Ενα τραγούδι:
Ενα Απόφθεγμα:
'Όταν η φατική λειτουργία είναι εντονότερη όλων, και έχουμε απολέσει την ποιητική, οι περιστάσεις δεν είναι και τόσο ευνοϊκές. Η τέχνη της συζήτησης σκοντάφτει πότε την κενότητα και πότε στην αμηχανία και είναι καλύτερα να μένεις στο σπίτι".
2 σχόλια:
Χαχαχα! Πολύ Καλο!
Το πρόβλημα είναι ότι αργείς να διαπιστώσεις πως η ποιητική λειτουργία έχει βγει off και συνεχίζεις να πιστεύεις, χρησιμοποιώντας την φατική, ότι όλα ωδεύουν καλώς. Μέχρι που ξαφνικά ο δέκτης έχει σταματήσει γενικότερα να εκπέμπει και εσύ συνεχίζεις να χρησιμοποιείς περήφανος την φατική σου... Τότε έστω αργά συνειδητοποιείς ότι εδώ και 3 ώρες έπρεπε να ήσουν ήδη σπίτι.
προσπάθεια, προσπάθεια, προσπάθεια...
Δημοσίευση σχολίου